Yunancada erdem kavramının karşılığı olan “arete” sözcüğü “iyi huy” anlamına gelir. Kişiyi olgunluğa ulaştıran, sonradan kazanılan karakter erdemleri vardır Yunan Filozof Aristoteles’e göre. Ayrıca her türlü erdemin aşırılıktan uzak durularak orta yolda gerçekleştiğine vurgu yapar, “ölçülük” erdemini en başa koyar. Buna da “mesotes” yani aşırı uçlardan uzak durmak bir erdemdir, der. Aynı konu dini öğretilerimizde de ifrat ve tefritten uzak durarak orta yolu bulmak, itidalde kalmak olarak öğretilir. İsraf yüksek uç ifrata gider, cimrilik alçak uç tefrite gider. Orta yol “cömertlik” erdemidir.
Ölçülülük, itidalde olma durumu, erdemlerde olduğu kadar duygularımız için de geçerlidir. İnsanız; hepimiz olumlu ya da olumsuz duyguları deneyimliyoruz. Bize kendimizi iyi hissettirmeyen duyguları tavan seviyelerde (hem yoğunluk hem de süre bakımından) yaşarsak ölçüyü kaçırıp ifrata gideriz ki bu, bizim için de etrafımızdakiler için de iyi bir durum değildir. Olumlu duygular için de aynı durum geçerli, manik bir duruma girmemeliyiz ya da tepkisiz bir insan olmamalıyız. Tepkisiz duran insanlar ya duygularını içe doğru bastırırlar (ki bu da tefrite doğru gidiyor) ya da ermiş, bilge insanlardır. Kaçımız erdik, kaçımız bilgeyiz
Ölçülü olmak, dengede olmaktır, adalet de denge demektir. O zaman erdemlerimiz, davranışlarımız, duygularımız konusunda ölçülü olabilmeyi öğrenirsek hem kendi içimizde adaletli olacağız hem de dış dünyamızda Bir de şu açıdan bakalım: Yaşadığımız dünya zıtlıklar dünyası, her şeyin zıttı var, artı, eksi sonuç nötr. Biz bir yerden artı ya da eksiyle oynadıkça (ifrat ve tefrite kaçtıkça) evren bir şekilde nötrlemenin yolunu bulacak Belki de bu yol, pek hoşumuza gitmeyecek O zaman mümkün olduğu kadar ölçülü olalım, itidalde kalalım.
Ölçülü, itidalde olduğumuz bir hafta olsun güzel insan…
NLP Uzmanı & Yaşam Koçu ICF PCC
Arzu Bıyıklıoğlu
@arzu.biyiklioglu
